Modul 4

Rječnik pojmova za e-plaćanje

0 A B C D E F H I M N O P R S T U V
  • 3-D Secure

    3_D Sigurnost – naziv za grupu protokola dizajniranih kao dodatni sigurnosni sloj za online transakcije kreditnim i debitnim karticama. Svaka od glavnih kreditnih kartica ima svoju verziju 3-D Secure protokola.

  • Acquirer

    Dobavljač - Finansijska institucija ili dobavljač usluga trgovaca (MSP) koji obrađuje i upravlja transakcijama kreditnim karticama za poslovnog ili drugog kupca trgovca.

  • Acceptor

    Prihvatilac - Trgovac ili drugi entitet koji prihvata platni instrument koji je klijent predstavio da bi prenio sredstva tom trgovcu ili drugom licu.

  • Acquiring processor

    Procesor prihvatioca kartica - Procesor kreditnih kartica koji sticalac koristi kako bi mogao da ponudi trgovcima različite kreditne usluge, uključujući naplatu, izvještavanje, kliring i poravnanje.

  • Alternative Payments

    Alternativna plaćanja – Odnosi se na načine plaćanja koji se koriste kao alternativa plaćanju kreditnom karticom. Većina alternativnih plaćanja razvijena je posebno za e-trgovinu. To mogu biti kartice sa vrijednostima, digitalni novčanici i drugi alternativni načini plaćanja koji su specifični za geografske regione i ciljnu publiku.

  • API

    API - Interfejs za programiranje aplikacija

  • Authentication

    Autentifikacija - Bezbjednosni mehanizam za provjeru: 1) identiteta pojedinca ili drugog subjekta (uključujući verifikaciju pomoću računara ili računarske aplikacije); i 2) nivo ovlašćenja tog lica ili subjekta (tj. sposobnost tog lica ili subjekta da obavlja određene zadatke ili aktivnosti).

  • Authorization

    Autorizacija - Proces kroz koji trgovci traže odobrenje za transakciju kreditnom ili debitnom karticom od banke klijenta. Banka provjerava da li je račun aktivan i da li ima dovoljno kredita ili sredstava za izvršenje transakcije.

  • Authorization Code

    Autorizacijski kod - Šifra dodijeljena transakciji nakon što je odobri procesor.

  • Backup system

    Rezervni sistem - Sistem dizajniran da zamijeni primarni sistem u slučaju da primarni sistem ne može da funkcioniše iz bilo kog razloga.

  • Bank Identification Number (BIN)

    Mjenjačnica - Pisani nalog od jedne strane (trasanta) drugoj (trasantu) kojim se nalaže da plati određeni iznos na zahtjev ili na određeni datum trasantu ili trećoj strani koju odredi trasant. Oni se široko koriste za finansiranje trgovine i, kada se diskontuju kod finansijske institucije, za dobijanje kredita.

  • Card Data / Customer Card Data

    Podaci o kartici / Podaci o kartici klijenta - Podaci o kartici najmanje uključuju primarni broj računa (PAN), a mogu uključivati i ime vlasnika kartice i datum isteka. PAN je vidljiv na prednjoj strani kartice i kodiran u magnetnu traku kartice i/ili ugrađeni čip. Takođe se nazivaju i podaci o korisniku kartice.

  • Card Issuer

    Izdavač kartice - 1) Finansijska institucija ili trgovac koji ovlašćuje izdavanje kartice potrošaču (ili drugoj organizaciji) i odgovoran je za korišćenje kartice. Izdavalac zadržava puna ovlašćenja nad korišćenjem kartice od strane lica kome je kartica izdata. 2) Svaka banka ili organizacija koja izdaje ili uzrokuje izdavanje bankovnih kartica onima koji se za njih prijave. 3) Svaka organizacija koja koristi ili izdaje lični identifikacioni broj (PIN).

  • Verifikacioni kod kartice –Jedinstvena vrijednost izračunata na osnovu podataka kodiranih na magnetnoj traci kartice, koja potvrđuje informacije o kartici tokom procesa autorizacije.

  • Card Verification Code (CVC)

    Kod za verifikaciju kartice i vrijednost za verifikaciju kartice - Ovo su termini koji se koriste za kodove štampane na tabli za potpis vlasnika kartice nakon punog ili djelimičnog broja računa kao bezbjednosne karakteristike. Kada je obezbijeđen od strane vlasnika kartice i sadržan u zapisu o autorizaciji, omogućava izdavaocu da provjeri fizičko prisustvo kartice. Prodavac ima prava na ponovno predstavljanje i dodatnu zaštitu za specifične kodove za povraćaj sredstava kada se dogodi odobrenje izdavaoca i autentifikacija ove vrednosti. Primenljivo na transakcije koje nisu prisutne na kartici.

  • CVC2/CVV2 (Card Verification Code and Card Verification Value)

    Verifikaciona vrijednost kartice – Jedinstvena vrijednost izračunata na osnovu podataka kodiranih na magnetnoj traci platne kartice, koja potvrđuje informacije o kartici tokom procesa autorizacije.

  • Card Verification Value (CVV)

    Ova vrijednost ukazuje na nivo podudaranja između CVV2 koda unijetog u transakciji i vrijednosti koja je u evidenciji kod kompanije za izdavanje kreditne kartice klijenta. Dati su kod i opis naracije koji ukazuju na rezultate koje je vratio procesor.

  • CVV2 Status

    Vlasnik kartice - Osoba kojoj je izdata bankovna kartica ili dodatna osoba ovlašćna za korišćenje kartice.

  • Cardholder

    Čip – Mali kvadrat og tankog poluprovodničkog materijala, kao što je silicijum, koji je hemijski obrađen da bi imao specifičan skup električnih karakteristika kao što su skladištenje kola i/ili logički elementi.

  • Data Encryption Standard

    Standard šifriranja podataka – Metoda koja se koristi za šifrovanje poruke ili drugih podataka u kodirani niz bitova prije prenosa.

  • Debit

    Naplata na račun bankovne kartice klijenta.

  • Debit Card

    Debitna kartica - Svaka kartica koja prvenstveno pristupa depozitnom računu.

  • Digital payment token

    Digitalni platni token - Digitalni prikaz vrijednosti podržan potraživanjima ili imovinom denominiranom u evrima ili koja se može otkupiti u evrima, ili koja se odnosi na drugu digitalnu imovinu koja je prihvaćena prema pravilima šeme elektronskih platnih instrumenata u svrhe plaćanja ili za izvršavanje obaveza plaćanja u evrima, i koja omogućava prenos vrijednosti između krajnjih korisnika. U zavisnosti od osnovnog dizajna, digitalni tokeni plaćanja se mogu koristiti za izvršenje prenosa vrednosti bez nužnog uključivanja centralne treće strane i/ili korišćenja računa za plaćanje. Termin digitalni token plaćanja isključuje „tokenizaciju“ osjetljivih podataka surogatnom vrijednošću koja se sprovodi iz bezbjednosnih razloga radi zaštite originalnih podataka i gdje token ne predstavlja imovinu ili potraživanje zabilježeno na drugom mestu.

  • Digital Wallets

    Digitalni novčanici – Digitalni novčanici su alati za plaćanje na mreži, obično u obliku mobilne aplikacije. Takođe poznat kao elektronski novčanik, e-novčanik ili mobilni novčanik. Novčanik bezbjedno čuva virtuelne verzije informacija o plaćanju - uključujući bankovne račune, debitne kartice i kreditne kartice, tako da klijent ne mora da unosi podatke o kartici ili uopšte nosi fizičku karticu da bi izvršio plaćanja.

  • EFTPOS terminal

    Terminal koji prikuplja informacije o plaćanju elektronskim putem i prenosi takve informacije bilo online ili offline.

  • Electronic Banking

    Elektronsko bankarstvo – oblik bankarstva u kojem se sredstva prenose putem razmjene elektronskih signala između finansijskih institucija, umjesto razmjene gotovine, čekova ili drugih prenosivih instrumenata.

  • Electronic Bill Payment (E

    Elektronsko plaćanje računa, E-plaćanje – Alternativa papirnim čekovima za plaćanje računa. Potrošači mogu koristiti računare, telefone, ekrane telefona ili bankomate da pošalju elektronske instrukcije svojoj banci ili provajderu plaćanja računa da povuku sredstva sa svojih računa i plate trgovcima. Plaćanja se mogu izvršiti elektronskim putem ili papirnim čekom koji izdaje dobavljač plaćanja računa.

  • E

    E-trgovina - prodaja ili kupovina robe ili usluga putem elektronskih transakcija koje se obavljaju putem interneta ili drugih kompjuterski posredovanih mreža.

  • Electronic Bill Presentment and Payment (EBPP; electronic invoicing)

    Elektronska prezentacija i plaćanje računa; EBPP; elektronsko fakturisanje – Proces koji kompanije koriste za prikupljanje plaćanja elektronskim putem. Ono je danas postalo ključna komponenta internet bankarstva u mnogim finansijskim institucijama. Ostale industrije — uključujući osiguravajuće kompanije, telekomunikacijske kompanije i komunalne kompanije — takođe zavise od EBPP usluga.

  • Electronic money

    Elektronski novac - Elektronski novac (e-novac) je široko definisan kao elektroničko skladište novčane vrednosti na uređaju koji se može naširoko koristiti za plaćanje subjektima koji nisu izdavaoci e-novca. Uređaj se ponaša kao prepaid instrument na donosioca koji ne uključuje nužno bankovne račune u transakcijama.

  • Electronic payment instrument

    Instrument elektronskog plaćanja - Krovni termin koji se koristi za opisivanje bilo kojeg fizičkog ili digitalnog instrumenta koji se koristi za obavljanje bezgotovinskih transakcija, olakšavajući kretanje sa bankovnog računa kupca na trgovčev račun. Često korišćeni primeri uključuju kreditne kartice, debitne kartice, direktna zaduženja, pružatelje usluga plaćanja (kao što je Paypal) i e-novčanike.

  • Electronic payment instrument scheme

    Šema instrumenata elektronskog plaćanja - Skup formalnih, standardizovanih i zajedničkih pravila koja omogućavaju prenos vrijednosti između krajnjih korisnika putem instrumenata elektronskog plaćanja. Njime menadžuje organ upravljanja.

  • Encryption

    Enkripcija - Tehnika automatskog šifriranja podataka u terminalu ili računaru prije nego što se podaci prenesu u svrhu sigurnosti/protiv prevare.

  • End

    Enkripcija od kraja do kraja - Neprekidna zaštita integriteta i poverljivost prenešenih podataka kodiranjem na početku i dekodiranjem na kraju transakcije.

  • End User

    Krajnji korisnik - Fizičko ili pravno lice koje koristi instrument elektronskog plaćanja koji je regulisan šemom/aranžmanom za prenos vrijednosti, u svojstvu platioca, primaoca plaćanja ili oboje.

  • Firewall

    Hardver i/ili softver koji štiti mrežne resurse od neovlašćenog pristupa. Zaštitni zid dozvoljava ili odbija komunikaciju između računara ili mreža sa različitim nivoima bezbjednosti na osnovu skupa pravila i drugih kriterijuma.

  • Hosting Provider

    Provajder hostinga - nudi različite usluge trgovcima i drugim pružaocima usluga, gdje su podaci njihovih kupaca "hostovani" ili rezidentni na serverima provajdera. Uobičajene usluge uključuju zajednički prostor za više trgovaca na serveru, obezbjeđivanje namjenskog servera za jednog trgovca ili web aplikacije kao što je web stranica s opcijama „korpa za kupovinu“.

  • Issuing Bank

    Banka izdavalac - Banka ili druga finansijska institucija koja klijentima izdaje sve vrste kartica (debitne, kreditne, prepaid, e-novac). Izrazi “Banka izdavalac kartice” i “Izdavaoc” se često koriste umjesto Banke izdavaoca.

  • Malware

    Zlonamjerni softver - Zlonamjerni softver je dizajniran da se infiltrira u kompjuterski sistem kako bi ukrao podatke ili oštetio aplikacije ili operativni sistem. Takav softver obično ulazi u mrežu tokom mnogih poslovnih odobrenih aktivnosti, kao što su putem e-pošte ili pregledavanja web stranica. Primjeri zlonamjernog softvera uključuju viruse, crve, trojance (ili trojanske konje), špijunski softver, adware (softver dizajniran da izbacuje reklame na Vaš ekran) i rootkit-e (program koji trećem licu daje pristup tvom računaru).

  • Merchant Bank

    Banka trgovca - Banka ili finansijska institucija koja obrađuje plaćanja kreditnim i/ili debitnim karticama u ime trgovaca. Takođe se naziva i “primalac” ili “banka preuzimalac”.

  • Mobile payment (m

    Mobilno plaćanje, m-plaćanje - Plaćanje u kojem se mobilni uređaj koristi barem za iniciranje naloga za plaćanje, a potencijalno i za prenos sredstava.

  • Mobile Payment Acceptance

    Prihvatanje mobilnog plaćanja - korišćenje mobilnog uređaja za prihvatanje i obradu platnih transakcija. Mobilni uređaj je obično uparen sa komercijalno dostupnim dodatkom za čitač kartica.

  • Multi

    Višefaktorska autentifikacija – Metoda za provjeru autentičnosti korisnika kada su provjerena dva ili više faktora. Ovi faktori uključuju nešto što korisnik ima (kao što je pametna kartica ili ključ), nešto što korisnik zna (kao što je lozinka, pristupna fraza ili PIN) ili nešto što korisnik ima ili radi (kao što su otisci prstiju, drugi oblici biometrije, itd.).

  • Net Payment

    Neto plaćanje - Plaćanje trgovcu za prodajne mjenice sa manje kredita minus odgovarajuća naknada za popust.

  • Net Revenue

    Neto prihod - Prihod umanjen za trošak razmjene (međubankarske naknade).

  • Net Settlement

    Neto poravnanje - Namirenje, putem stvarnog transfera sredstava, neto efekta niza finansijskih transakcija koje uključuju klijente dve ili više banaka.

  • Notification of Change

    Obavještenje o promjenii - Obavještenje se dostavlja trgovcu iz banke ili druge finansijske institucije koja označava da je došlo do greške sa nekim informacijama o računu koje su dostavljene uz određenu transakciju. Obavještenje o promjenama će uključivati ispravne informacije o računu.

  • Online card transaction

    Transakcija sa karticom na mreži - Transakcija putem kartice koja je autorizovana nakon izričitog odobrenja izdavaoca u trenutku transakcije.

  • Online Payments

    Online plaćanja – Proces elektronske razmjene novca za plaćanje robe ili usluga, korišćenjem interneta, računarskih mreža i digitalno uskladištenih sistema vrijednosti.

  • P2P Payment

    P2P plaćanje - peer-to-peer plaćanje (klijent-klijentu plaćanje).

  • Payer

    Platilac - Strana u platnoj transakciji koja izdaje nalog za plaćanje ili pristaje na prenos sredstava primaocu plaćanja.

  • Payment

    Plaćanje - U strogom smislu, plaćanje je transfer sredstava kojim se izvršava obaveza na strani platioca prema primaocu plaćanja. Međutim, u tehničkom ili statističkom smislu, često se koristi kao sinonim za „nalog za prenos“.

  • Payment Application

    Aplikacija za plaćanje – Vezano za PA-DSS, softversku aplikaciju koja čuva, obrađuje ili prenosi podatke o vlasnicima kartice kao dio autorizacije ili poravnanja platnih transakcija.

  • Payment Application Vendor

    Dobavljač aplikacije za plaćanje - Subjekt koji prodaje, distribuira ili licencira aplikaciju za plaćanje POS integratorima/preprodavcima za integraciju u sisteme plaćanja trgovaca, ili direktno trgovcima za vlastitu instalaciju i upotrebu.

  • Payment Card

    Platna kartica - Platni instrument, koji se zasniva na pravilima kartične šeme, koji se koristi za podizanje ili postavljanje gotovine i/ili omogućavanje prenosa vrijednosti na zahtev platioca (preko primaoca) ili primaoca plaćanja u odnosu na račun krajnjeg korisnika povezan s karticom.

  • Payment Gateway

    Payment Gateway - Elektronski sistem koji trgovcima omogućava da podnose platne transakcije mrežama za obradu plaćanja. Ovaj sistem takođe daje trgovcima izvještaje o transakcijama, kao i usluge upravljanja i naplate.

  • Payment Order

    Nalog za plaćanje - Instrukcija koju platilac ili primalac uplate šalje pružaocu platnih usluga i traži izvršenje platne transakcije.

  • Payment processor

    Procesor plaćanja - Procesor plaćanja je kompanija koja upravlja procesom kartične transakcije, delujući kao svojevrsni posrednik između banke i trgovca. Jednostavnije rečeno, procesor plaćanja prenosi informacije s kartice kupca u banku trgovca i banku kupca. Pod pretpostavkom da ima dovoljno sredstava, transakcija prolazi.

  • Payment service provider

    Pružalac platnih usluga - fizičko ili pravno lice koje pruža usluge (npr. izdavanje, sticanje, autorizacija transakcija, autentifikacija krajnjih korisnika) omogućavajući prenos vrijednosti između krajnjih korisnika. Ovo takođe uključuje pružatelje usluga kripto-aktive kada pružaju usluge koje se odnose na digitalne tokene plaćanja.

  • Payment service user

    Korisnik platnih usluga - fizičko ili pravno lice koje koristi platnu uslugu u svojstvu platioca, primaoca plaćanja ili oboje.

  • Payment System

    Sistem plaćanja - Obuhvata proces za prihvatanje plaćanja karticama na maloprodajnoj lokaciji trgovca (uključujući trgovine/prodavnice i izloge za e-trgovinu) i može uključivati terminal za plaćanje, elektronsku kasu, druge uređaje ili sisteme povezane s terminalom za plaćanje (Na primjer, Wi-Fi za povezivanje ili PC koji se koristi za inventar), serveri sa komponentama e-trgovine kao što su stranice za plaćanje i veze sa bankom trgovca.

  • PIN (Personal Identification Number)

    PIN - personalni identifikacioni broj - Povjerljivi pojedinačni broj ili kod koji koristi korisnik kartice za autentifikaciju vlasništva kartice za transakcije na bankomatu ili POS terminalu.

  • PIN Authorization Request

    Zahtjev za autorizaciju PIN-a - Procedura koja omogućava izdavaocu da potvrdi identitet vlasnika kartice upoređivanjem PIN-a sa brojevima računa.

  • PIN Verification

    Verifikacija PIN-a - Postupak koji se koristi u ime izdavaoca kartice ili on sam koristi za provjeru identifikacije imaoca (cardholder) kartice kao rezultat korišćenja PIN-a po prijemu zahteva za transakciju.

  • Receipt

    Potvrda - štampani opis transakcije koja se dogodila na prodajnom mjestu, koji sadrži najmanje: datum, naziv/lokaciju trgovca, broj primarnog računa, vrstu računa kojem se pristupa, iznos, referentni broj i šifru akcije

  • Receiver

    Primalac - Pojedinac, kompanija ili institucija koja je dala odobrenje inicijatoru da izvrši povraćaj sredstava ili naplati transakciju na njihov bankovni račun.

  • Retailer

    Trgovac u maloprodaji - U uslovima e-trgovine, svako preduzeće koje prihvata kreditne ili debitne kartice, alternativne načine plaćanja ili digitalne novčanike kao izvor plaćanja. Trgovac u maloprodaji je strana koja nudi robu na prodaju ili pruža usluge u zamenu za plaćanje.

  • Secure Payment Page

    Sigurna stranica za plaćanje – Sigurna stranica za plaćanje uvjerava potrošače da su njihove informacije o plaćanju šifrovane radi privatnosti i integriteta podataka prije nego što se pošalju preko Interneta. Ova stranica se obično identifikuje pomoću „s“ u https:// (umjesto http://). Provajderi prolaza za plaćanje omogućavaju ovu neophodnu vezu za e-trgovinu tako što hostuju softver za prolaz za plaćanje i pojedinačne bezbjedne stranice za plaćanje na sopstvenim serverima.

  • Security Code

    Sigurnosni kod -Trocifrena ili četvorocifrena vrijednost odštampana na prednjoj ili zadnjoj ploči za potpis platne kartice. Ovaj kod je jedinstveno povezan sa pojedinačnom karticom i koristi se kao dodatna provjera da bi se osiguralo da je kartica u posjedu legitimnog vlasnika kartice, obično tokom transakcije kada kartica nije prisutna. Takođe se naziva i sigurnosni kod kartice.

  • Service Provider

    Pružalac usluga - Privredni subjekat koji pruža razne usluge trgovcima. Tipično, ovi entiteti čuvaju, obrađuju ili prenose podatke kartice u ime drugog entiteta (kao što je trgovac) ili su upravljani provajderi usluga koji pružaju upravljane zaštitne zidove, otkrivanje upada, hostovanje i druge usluge vezane za IT. Takođe se naziva i „prodavac“.

  • Seller or Online Seller

    Prodavač ili prodavač na mreži – Pojedinac ili preduzeće koje prodaje proizvode ili usluge i može da prihvati plaćanje za proizvode i usluge preko naloga prodavca.

  • Shopping Cart Software

    Softver za korpe za kupovinu - Softver za korpu za kupovinu omogućava vlasniku kartice da izabere artikle iz online prodavnice i stavi ih u virtuelnu korpu za kupovinu. Korpa za kupovinu pamti koji su artikli izabrani dok vlasnik kartice pregleda druge artikle u virtuelnom izlogu, održava ukupni iznos i može izračunati poreze i troškove isporuke. Artikli u korpi se na kraju naručuju ako vlasnik kartice izabere.

  • Transaction

    Transakcija - Svaki događaj koji prouzrokuje promjenu u finansijskom položaju ili neto vrijednosti organizacije, kao rezultat normalne aktivnosti. Predujam sredstava, kupovina robe kod maloprodaje ili kada zajmoprimac aktivira revolving kreditnu liniju. Radnje na depozitnom računu obavljaju se na zahtev vlasnika računa. Jedan primjer transakcije je proces koji se odvija kada korisnik kartice kupi kreditnom karticom.

  • Transaction Date

    Datum transakcije - stvarni datum na koji se transakcija dogodila. Koristi se za evidentiranje i praćenje transakcija.

  • Transaction Fees

    Transakcione naknade - troškovi usluga koji se naplaćuju trgovcu na osnovu transakcije.

  • Transaction ID (Trans ID)

    ID transakcije – svakoj transakciji u sistemu se dodjeljuje jedinstveni ID transakcije. Ovaj ID se može koristiti za sortiranje ili identifikaciju specifičnih transakcija unutar sistema.

  • Transaction Status

    Status transakcije - Svaka transakcija unutar sistema dobija jedinstvenu statusnu vrijednost koja ukazuje na trenutno stanje obrade. Status transakcije pruža zbirne informacije u vezi sa stanjem i naknadnim radnjama koje se mogu izvršiti protiv transakcije. Sljedeće vrijednosti se mogu pojaviti u polju statusa transakcije: Autorizovano/ Na čekanju na hvatanje, Zarobljeno/Na izmirenje na čekanju, Kredit/ Na izmirenje na čekanju, Odbijeno, Poništeno, Kreditovano, Opšta greška, Greška u komunikaciji, Izmireno uspješno, U pregledu, Pregled nije uspio.

  • Transaction Type

    Vrsta transakcije - Ova vrijednost označava vrstu unešene transakcije i radnje koje mogu biti povezane s transakcijom.

  • Unencrypted Data

    Nešifrirani podaci - Bilo koji podatak koji je čitljiv bez potrebe za prvo dešifrovanjem. Takođe se nazivaju i podaci „čisti tekst““.

  • Vendor

    Dobavljač - Poslovni subjekt koji snabdjeva trgovca proizvodom ili uslugom potrebnim za tok poslovanja. Tamo gdje se nude usluge, prodavac se može smatrati provajderom usluga i može zahtjevati pristup fizičkim lokacijama ili računarskim sistemima unutar okruženja trgovca koji bi mogli da utiču na bezbjednost podataka o kartici.

  • Verified by Visa®

    Virtuelni terminal za plaćanje – pristup: web stranici preuzimača, procesora ili pružatelja usluga treće strane za autorizaciju transakcija platnim karticama - baziran na web pretraživaču. Za razliku od fizičkih terminala, virtualni terminali za plaćanje ne čitaju podatke direktno s platne kartice. Trgovac ručno unosi podatke o platnoj kartici putem sigurno povezanog web pretraživača. Budući da se transakcije platnim karticama unose ručno, virtualni terminali za plaćanje se obično koriste umjesto fizičkih terminala u trgovačkim okruženjima s malim obimom transakcija.

  • Virtual Payment Terminal

    Virtuelna privatna mreža – VPN se sastoji od virtuelnih kola unutar veće mreže, kao što je Internet, umesto direktnih veza fizičkim žicama. Krajnje tačke VPN-a „tuneliraju“ kroz veću mrežu, što se radi za stvaranje privatne, sigurne veze.